Praten over de dood….waarom zou je?

Praat jij weleens over de dood? Valt de kamer stil als je het onderwerp ter sprake brengt? Het lijkt wel of mensen bang zijn om over de dood te praten! En eigenlijk is dat zo.

Praten over de dood confronteert mensen met hun eigen sterfelijkheid. Dat kan bijzonder ongemakkelijk voelen! Daarom proberen we het onderwerp te vermijden of te verzachten. We zeggen “hij is er niet meer” in plaats van “hij is dood”. En namen van overleden mensen spreken we ook liever niet meer uit. Alsof dat het verlies extra pijnlijk maakt.

In werkelijkheid is het andersom. Als we om de waarheid heen praten en spreken over ‘hij’ of ‘zij’, lijkt het net of jouw diegene nooit bestaan heeft. Alsof jouw overleden partner, ouder of kind er niet meer toe doet. Het vermijden van hun naam en het niet benoemen van hun dood kan het gevoel van isolatie en verdriet juist versterken.

De kracht van het uitspreken

Praten over de dood is belangrijk. Het geeft erkenning aan het verlies en aan de persoon die er niet meer is. Door te zeggen “hij is dood” in plaats van “hij is er niet meer”, geef je de realiteit van het verlies toe. Dit kan een belangrijke stap zijn in het rouwproces. Het helpt niet alleen jou, maar ook anderen om de impact van het verlies te begrijpen en te erkennen.

Samen de herinnering levend houden

Door openlijk over de dood te spreken, houd je de herinnering aan je geliefde levend. Je deelt verhalen, je herinnert  mooie momenten en erkent de leegte die zij achterlaten. Dit kan een helende werking hebben, zowel voor jou als voor de mensen om je heen.

Wanneer we de namen van onze overleden dierbaren blijven uitspreken, bevestigen we dat zij een belangrijk deel van ons leven waren en nog steeds zijn. Het herinnert ons aan hun invloed en aan de liefde die nooit verdwijnt, ondanks hun fysieke afwezigheid.

Maak het bespreekbaar

Het is tijd om de dood bespreekbaar te maken. Laten we de stilte doorbreken en onze angsten onder ogen zien. Door hierover te praten, verminderen we het taboe en helpen we elkaar om met verlies om te gaan. Het is niet alleen een manier om onze dierbaren te eren, maar ook om elkaar te steunen in moeilijke tijden.

Praten over de dood? Graag! Want samen houden we de herinnering in leven en vinden we troost in gedeelde verhalen en ervaringen.

Is er nog wel tijd om te rouwen?

In de wereld van vandaag lijkt er bijna geen tijd meer te zijn om echt te rouwen. Het leven gaat zo snel en is zo veeleisend dat het moeilijk is om rustig stil te staan bij verlies. We horen vaak dat tijd alle wonden heelt, maar hoeveel tijd krijgen we eigenlijk om te rouwen?

Rouwen kost tijd, energie en aandacht

Als je leven compleet verandert door verlies, worden de clichés opeens heel confronterend. Rouwen kost niet alleen tijd, maar ook veel energie en aandacht. Het is een proces van vertraging in een wereld die altijd doorgaat. Maar kunnen we nog wel vertragen in een samenleving die nooit lijkt te stoppen?

Veel mensen raken vast in hun rouwproces omdat ze niet de kans krijgen om te vertragen. Het idee van stilstand wordt vaak negatief beoordeeld; In onze 24/7 maatschappij moet je altijd doorgaan. Maar hoe kun je doorgaan als je wereld compleet overhoop ligt? Het begint met stilstaan, reflecteren en echt doorleven van je verlies.

Zelfzorg en herstel

Rouwen gaat verder dan alleen maar tijd nemen; het is een actieve vorm van zelfzorg en herstel. Je kunt niet ‘wachten tot het over is’ en door emoties weg te stoppen kom je ook niet vooruit. Erken je gevoelens en gun jezelf tijd en ruimte om gewoon te zijn. Goed voor jezelf zorgen is daarbij zo belangrijk! 

Even vertragen en onder een zacht dekentje op de bank kruipen, tot jezelf komen met een warme douche of een lange wandeling maken door de natuur doen je goed. Eenzaamheid en rouw gaan er niet in één klap van over, maar stapje voor stapje kom je vooruit. Door momenten van rust te omarmen, kun je herstellen en de weg vinden in de nieuwe realiteit. Het pad bewandelen dat na het verlies voor je ligt. 

Hulp nodig?

Het is niet altijd makkelijk om voor jezelf te kiezen en stil te staan bij wat je bent verloren. ‘Gewoon doorgaan’ lijkt dan de makkelijkste weg. Maar vroeg of laat komen de emoties naar boven. En om echt vooruit te komen, zul je er tijd, aandacht en energie aan moeten besteden. Kun je wel een steuntje in de rug gebruiken? Ik loop graag een tijdje met je mee. Neem vrijblijvend contact op of meld je direct aan voor online rouwprogramma DURV.

Rouw op de werkvloer

Iemand verliezen waar je veel van houdt, heeft impact op elk onderdeel van je leven. Wanneer je na het overlijden van een dierbare weer aan het werk gaat, neem je het verdriet en de rouw met je mee. Een pittige uitdaging voor degene die rouwt, maar ook voor collega’s en werkgevers lang niet altijd gemakkelijk. […]

Lees meer

Herstel voor jouw gebroken hart

Na het overlijden van je partner blijf je alleen achter. Alleen en met een gebroken hart. Het gevoel dat de wereld onder je voeten wegglijdt, de pijn die diep in je ziel snijdt, en de eenzaamheid die volgt. Rouw en verlies kunnen ons hart in duizend stukjes breken. En misschien lijkt het wel alsof je niet meer verder kunt. Toch is jouw gebroken hart niet het einde. Het is juist een nieuw begin. De scherven van je hart zijn de start van jouw pad van rouw en gaandeweg kan je hart zich herstellen. En de littekens die achterblijven zullen je voor altijd herinneren aan hoe sterk je bent.

Selfcare in tijden van hartzeer

Als een dierbare overlijdt, is selfcare vaak het laatste waar we aan denken. We zijn zo gefocust op het verdriet, de woede en het gemis, dat we vergeten voor onszelf te zorgen. Maar zelfzorg is juist nu van essentieel belang. Het helpt je om de stukken van je gebroken hart weer op te rapen en ze met zorg en liefde weer samen te voegen.

Kleine stappen naar herstel

Zelfzorg hoeft niet ingewikkeld te zijn. Begin met kleine stappen:

  • Gun jezelf rust
    Neem de tijd om te rusten en te herstellen. Geef jezelf toestemming om even niets te doen.
  • Vind troost in dagelijkse dingen
    Eenvoudige dagelijkse rituelen, zoals een warme douche, een kopje thee, of een wandeling, kunnen veel troost bieden.
  • Wees mild voor jezelf
    Sta jezelf toe om te voelen wat je voelt. Het is oké om verdrietig, boos of angstig te zijn.

De schoonheid van Kintsugi

Misschien heb je weleens gehoord van Kintsugi, een eeuwenoude Japanse techniek waarbij gebroken aardewerk wordt gerepareerd met goudlijm. In plaats van de breuken te verbergen, worden ze juist benadrukt. De stukken worden op een prachtige manier weer samengevoegd, waardoor het voorwerp nog waardevoller en unieker wordt dan voorheen. Dit proces symboliseert dat breuken en littekens deel uitmaken van onze geschiedenis en ons mooier maken.

Een workshop voor jouw gebroken hart

Stel je voor dat je jouw gebroken hart op dezelfde manier zou kunnen herstellen. Wat als je jouw pijn en verdriet zou kunnen omarmen en er iets moois van zou kunnen maken? Dat is precies wat we doen in onze workshop selfcare, gebaseerd op de Kintsugi-methode. We gaan aan de slag met goudlijm om de stukken van jouw gebroken hart weer samen te voegen.

Tijdens de workshop Selfcare zul je ontdekken dat je, net zoals het herstelde hart, kracht en schoonheid kunt vinden te midden van verdriet. We laten je zien hoe je liefdevol voor jezelf kunt zorgen, zelfs in moeilijke tijden. In een gezellige sfeer ontmoet je anderen en ga je jouw hartenreis aan. Aan het einde van de workshop neem je een tastbare herinnering mee naar huis – een prachtig hersteld hart – dat je eraan herinnert hoe sterk je bent. 

Meld je vandaag nog aan voor de Workshop Selfcare en ontdek de kracht en schoonheid die schuilt in je kwetsbaarheid.

Opvoeden met leven en dood

Iedere opvoeding kent hoogte en dieptepunten en brengt de nodige uitdaging met zich mee. Wat gebeurt er wanneer het leven ons confronteert met de dood? Rouw staat altijd aan, en het opvoeden van kinderen in een wereld waarin leven en dood hand in hand gaan, brengt unieke uitdagingen met zich mee. Hoe kunnen we onze kinderen begeleiden terwijl we zelf rouwen? Hier zijn enkele tips om te navigeren door deze complexe en gevoelige reis.

Wees eerlijk over emoties

Kinderen zijn vaak meer veerkrachtig dan we denken, maar ze zijn ook gevoelig voor de emoties van hun ouders. Wees eerlijk over je eigen gevoelens van verdriet, boosheid en verwarring. Laat zien dat het normaal is om te rouwen en moedig je kinderen aan om hun eigen gevoelens te uiten. Ook belangrijk: Ondertitel de emoties van je kinderen. Vaak weten kinderen niet wat ze voelen en zijn ze op zoek naar de juiste woorden om dat te omschrijven.

Creëer een veilige ruimte voor gesprekken

Open communicatie is essentieel als het gaat om rouw. Creëer een veilige ruimte waarin je kinderen zich vrij voelen om vragen te stellen, hun gevoelens te uiten en herinneringen te delen. Luister actief naar wat ze te zeggen hebben, om te begrijpen, niet om het op te willen lossen. En wees geduldig terwijl ze hun gedachten en emoties verwerken.

Leer van het leven en de dood

Hoewel de dood vaak gepaard gaat met verdriet en verlies, biedt het ook waardevolle lessen over het leven. Gebruik deze momenten als kansen om met je kinderen te praten over de waarde van het leven, het belang van liefde en verbinding, en het belang van het koesteren van kostbare momenten samen.

Houd herinneringen levend

Herinneringen zijn een krachtig hulpmiddel bij het omgaan met verlies. Moedig je kinderen aan om herinneringen te delen aan degenen die ze hebben verloren. Dit kan variëren van het delen van grappige verhalen tot het samen bekijken van fotoalbums. Het vieren van herinneringen helpt om de band met dierbaren levend te houden, zelfs nadat ze zijn overleden.

Zoek steun

Rouwen is een individuele reis, maar dat betekent niet dat je het alleen hoeft te doen. Zoek steun bij vrienden, familie, therapeuten of ondersteuningsgroepen. Het delen van je verdriet en het vinden van anderen die soortgelijke ervaringen hebben gehad, kan helend zijn voor zowel jou als je kinderen.

De dood hoort bij het leven

Opvoeden met leven en dood is een complexe en uitdagende taak, maar het biedt ook kansen voor groei, begrip en verbinding. Door eerlijkheid, openheid en liefde te tonen, kunnen we onze kinderen helpen om veerkrachtig te zijn in periodes van rouw en verlies en hen leren om het leven te omarmen. En kom je er zelf niet uit? Neem dan gerust contact met mij op. Dan kijken we samen of begeleiding van De Kinderhoeksteen jullie kan helpen om een stapje verder te komen.

Doet doodgaan pijn? – Hoe je deze vraag kunt beantwoorden voor je kinderen

Een van de meest uitdagende aspecten van het ouderschap is het omgaan met de moeilijke vragen die kinderen stellen. Een vraag die vaak naar voren komt en die ons als ouders soms met een brok in de keel achterlaat, is: “Doet doodgaan pijn?” Het beantwoorden van deze vraag kan een emotionele achtbaan zijn, maar het is belangrijk om eerlijk en begripvol te zijn terwijl we onze kinderen helpen een beter begrip van de dood te ontwikkelen.

Wees eerlijk, maar eenvoudig

Kinderen hebben recht op eerlijke antwoorden, maar ze hebben ook behoefte aan informatie die past bij hun leeftijd en begripsniveau. Gebruik eenvoudige bewoordingen en vermijd te veel details die ze mogelijk niet kunnen begrijpen.

Wat is pijn?

Voordat we de vraag beantwoorden, is het nuttig om het concept van pijn uit te leggen aan onze kinderen. We kunnen voorbeelden gebruiken van kleine pijntjes die ze hebben ervaren, zoals het stoten van hun teen of het hebben van een kiespijn. Leg uit dat wanneer mensen doodgaan, hun lichaam stopt met werken. Hierdoor voelen ze geen pijn meer. Leg uit dat als iemand ziek of gewond is voordat ze sterven, ze misschien wel pijn hebben gehad voordat ze overleden zijn, maar dat ze zich nu niet meer ongemakkelijk voelen.

Alle emoties mogen er zijn

Herinner je kind eraan dat het normaal is om verdrietig te zijn als we afscheid moeten nemen van iemand van wie we houden. Moedig hen aan om hun gevoelens te uiten en laat hen weten dat ze altijd met jou kunnen praten als ze vragen hebben of zich verdrietig voelen. Ook jij als ouder mag emoties laten zien. Zo leer je je kinderen dat ze deze niet weg hoeven te stoppen. Als je daarbij ook kunt laten zien of benoemen hoe jij jezelf weer reguleert en kalmeert, kunnen ze daar ook weer van leren.

Geef je kinderen, na het beantwoorden van de vraag, tijd en ruimte om meer vragen te stellen als ze die hebben. Het kan zijn dat ze later nog vragen hebben naarmate ze meer over het onderwerp nadenken, dus wees geduldig en begripvol.

Vind de weg in het land van rouw

Het beantwoorden van vragen over de dood kan voor ons als ouders net zo moeilijk zijn als voor onze kinderen om ze te stellen. Maar door eerlijkheid, begrip en openheid te tonen, kunnen we onze kinderen helpen deze moeilijke concepten te begrijpen en hen troost bieden in tijden van verdriet. Is rouw een heel actueel onderwerp in jullie gezin en kom je er samen even niet uit? Dan is het ook helemaal ok om hulp te vragen. Dat kan in je sociale netwerk zijn of bij een professional. Als rouw- en verliesbegeleider loop ik graag een tijdje met jullie mee om de weg te vinden in het land van rouw. Heb je daar behoefte aan? Neem dan vrijblijvend contact op om te kijken wat ik voor jullie kan betekenen.

Rouw, je bent gek als je het niet hebt

Soms gebeuren er dingen in het leven die ons diep raken, zoals het verlies van een kind, ouder of partner. En als dat verdriet ons overspoelt, voelt het soms alsof we de grip op de realiteit verliezen. Maar weet je, het is helemaal oké om je zo te voelen. Rouwen is eigenlijk een heel normale reactie als we iemand missen die voor ons heel belangrijk is.

Chaos aan emoties

Als je een dierbare verliest, komt er een chaos aan emoties op je af. Het verdriet van hun afwezigheid, de leegte die ze achterlaten, en soms zelfs het gevoel dat je de controle verliest over alles. En dan kun je jezelf afvragen: “Ben ik gek aan het worden?” Het antwoord is nee. Het is niet raar om verdrietig, energieloos, vermoeid of boos te zijn na het verlies van iemand van wie je houdt. Het laat juist zien hoeveel je om die persoon geeft.

Rouw volgt geen vast patroon

Belangrijk is dat je jezelf toestaat om te voelen wat je voelt en dit niet veroordeelt. Rouwen volgt geen vast patroon; het gaat door ups en downs, gevuld met verdriet, boosheid en uiteindelijk acceptatie van het rouwproces. En dat is helemaal normaal. Het is als een persoonlijke reis die je op jouw manier mag doorlopen.

Je bent niet alleen

Het is ook goed om te weten dat je niet alleen bent. Het is prima om je gevoelens te delen met vrienden, familie of iemand anders die je vertrouwt. Soms kan praten echt opluchten en je het gevoel geven dat je er niet alleen voor staat.

Als rouw- en verliesbegeleider begrijp ik dat het moeilijk kan zijn. Maar onthoud, je hoeft jezelf niet te veroordelen. Het is oké om verdrietig te zijn, en het is oké om hulp te zoeken als je het nodig hebt. Doe vooral waar jij behoefte aan hebt en niet per se wat de omgeving van je verwacht.

Dus als je je afvraagt of je gek wordt door het verlies van iemand die je dierbaar is, onthoud dan dat het normaal is om te rouwen. Het is een teken van liefde en menselijkheid. Geef jezelf de ruimte om te voelen en te helen op jouw eigen manier, zonder je zorgen te maken over wat anderen zeggen. Je bent niet alleen, en het is helemaal oké om je verdriet te ervaren op jouw unieke manier.

De chaos van een rouwproces

Rouw is geen rechte lijn. Het is eerder als een wirwar van gevoelens, herinneringen en veranderingen die je leven op z’n kop zetten. Mensen vertellen me vaak hoe chaotisch het voor hen voelt, alsof alles in een stormachtige draaikolk belandt. Ze zeggen dat hun hele wereld voor en na een verlies compleet anders is.

Jezelf verloren

Een rouwproces is meer dan alleen verdriet. Het is een verwarrende mix van gevoelens die als een achtbaan door je heen raast. Mensen om je heen lijken het niet te begrijpen. Soms zeggen ze de verkeerde dingen of stellen ze geen vragen. En ondertussen ben jijzelf veranderd. Dingen die je ooit leuk vond, brengen geen plezier meer. Werk, vriendschappen, school, hobby’s – alles voelt anders. Het is alsof je jezelf verloren bent in die warboel. Wie ben ik nu eigenlijk?

De eerste stappen op het pad van jouw rouwproces

Het is oké om je verloren te voelen te midden van deze chaos. Het is normaal. Wat belangrijk is, is om ergens te beginnen, om je weg te vinden in deze chaos van emoties en veranderingen.

Een eerste stap op deze weg is erkenning. Erkenning van de hoeveelheid, de zwaarte van je gevoelens en de moeilijkheden die je doormaakt. En heel belangrijk: luisteren. Luisteren naar jezelf, naar je emoties, je behoeften.

Vind de weg in het landschap van rouw

Als begeleider en gids in dit proces, loop ik graag een tijdje met je mee, zodat we samen jouw pad van rouw kunnen ontdekken. Het draait allemaal om wat jij nodig hebt, waar jij behoefte aan hebt. Dat ontdekken doe ik door het visueel te maken. We vinden het pad door creatieve werkvormen, ademhalingsoefeningen, lichaamsgericht werken en bovenal door echt te zijn.

Want soms is het de creativiteit die de emoties laat spreken, de ademhaling die rust brengt, en het lichaam dat heling zoekt. En door echt te zijn, kunnen we dieper gaan, de chaos een beetje begrijpelijker maken en langzaam stap voor stap weer richting geven aan wie jij bent, in deze nieuwe wereld na het verlies.

Het is geen snelle oplossing, geen eindpunt in zicht, maar het is een reis die we samen maken. En ondanks de chaos, zullen we stukje bij beetje de weg vinden naar een nieuw soort rust en begrip in dit verwarrende landschap van rouw.

De kracht van verliesbegeleiding vóór het overlijden

We kunnen ons allemaal voorstellen dat rouw en verlies een grote impact op je leven kunnen hebben. Toch schakelen we vaak pas hulp in ná een overlijden. In de chaos van het rouwproces kan een rouw- en verliesbegeleider je helpen om het overzicht te houden en aan de slag te gaan met je emoties. Maar wist je dat je daar ook al vóór het overlijden mee aan de slag kan. Bij ziekte in het gezin is professionele verliesbegeleiding enorm waardevol voor kinderen en volwassenen.

Waarom is verliesbegeleiding zo waardevol

Iedere situatie is uniek. Hierdoor is ook het zwaartepunt van de verliesbegeleiding voor ieder gezin anders. Toch zit er voor iedereen die te maken gaat krijgen met verlies waarde in verliesbegeleiding:

Aan de slag met je gevoelens

Het is oké om te praten over hoe je je voelt. Als iemand gaat overlijden, is het fijn om te kunnen praten over angst, verdriet en alle andere emoties. Daarbij is het ook belangrijk om te leren voelen in je lijf. Dáár worden de sporen opgeslagen van het verlies, de gebeurtenis en de rouw. 

Herinneringen maken

Het is waardevol om tijd door te brengen met degene die er binnenkort niet meer zal zijn. Samen dingen doen en herinneringen maken kan helpen.

Dingen regelen

Het is goed om vooraf te praten over wat iemand graag zou willen voor of na hun overlijden. Dat kan geruststellend zijn voor iedereen.

Steun voor familie

Iedereen in de familie kan steun gebruiken. Praten, luisteren en samen zijn kan helpen om elkaar te steunen.

Bereid Je Voor op Verdriet

Het kan helpen om alvast te begrijpen dat het verdriet na een verlies normaal is. Het kan je voorbereiden op wat komen gaat.

Verliesbegeleiding voor jouw gezin

Als rouw- en verliesbegeleider kom ik zowel vóór als na de dood in gezinnen om ondersteuning te bieden aan kinderen en volwassenen. Verliesbegeleiding vóór de dood helpt bij het afscheid nemen en biedt ruimte voor iedereen om met dit moeilijke deel van het leven om te gaan. Ben je benieuwd of ik iets voor jouw gezin kan betekenen? Neem dan gerust contact met mij op. Je moet het wel zelf doen, maar niet alleen.

“Mama, ik heb je zo gemist”

Heb je je ooit afgevraagd hoe een kind zich voelt wanneer een van zijn ouders ziek is? Stel je voor dat je slechts 9 jaar oud bent, bijna 10, en je moeder heeft borstkanker gehad. Ze moest vaak naar het ziekenhuis voor zware behandelingen, en jij herinnert je vooral dat ze er niet was, zowel lichamelijk als emotioneel. Ik sprak erover met een jongen in een gezin waar ik kom. Zijn oprechte woorden raakten me diep.

De pijn van het gemis

In de periode dat zijn moeder borstkanker had, was de jongen nog erg jong. Maar hij herinnert zich die tijd nog goed. Samen met zijn moeder waren we in gesprek en vroeg ik hem wat het ergste van die tijd was, dat hij zich nog kon herinneren. “Dat je er niet was”, antwoordde hij. Die simpele zin onthulde de pijn van het gemis, de tijd dat zijn moeder er niet kon zijn op de manier die hij nodig had. 

Zijn uitspraak riep schuldgevoelens op bij zijn moeder. Het raakte zijn moeder op een manier die je je niet kunt voorstellen. Ze heeft er alles aan gedaan om er te zijn voor haar kinderen, ondanks de ziekte en de zware behandelingen. Maar vanuit het perspectief van het kind voelde het anders. Eigenlijk zegt hij daarmee “Ik heb je zo gemist in die tijd en ik had je zo hard nodig”.

Behoefte aan steun

De open en eerlijke reactie van de jongen laat zien welke impact het op kinderen heeft als een ouder vecht tegen een ziekte. Het laat zien hoe een kind die leegte ervaart, zelfs als zijn ouders hun uiterste best doen om er te zijn. Het is geen beschuldiging, maar een uiting van zijn verlangen en behoefte aan steun.

Er is geen gids voor het omgaan met ziekte in een familie, maar begrip en open communicatie zijn cruciaal. Voor een kind kan het lastig zijn gevoelens te uiten, omdat hij niet ‘tot last wil zijn’ in een toch al moeilijke tijd. Merk je dat je kind zich afsluit? Schakel dan hulp in van een buitenstaander waar hij ongefilterd zijn verhaal kwijt kan. Dat een vriend of familielid zijn, of een rouw- en verliesbegeleider. Zo kwam ik ook als rouw- en verliesbegeleider terecht in het gezin van deze jongen. Samen werkten we aan open communicatie en maakten we ruimte voor alle gevoelens. Op die manier werkten we ook aan de onzichtbare pijn van afwezigheid.

Ziekte of verlies in het gezin

Heb jij in je gezin te maken met ziekte of verlies? Aarzel dan niet om contact op te nemen om te kijken of ik iets voor jullie kan betekenen. Ik loop graag een tijdje met jullie mee.

Contact

Swalmdal 1
3894 BK Zeewolde

06 – 295 571 16
Sabina@dekinderhoeksteen.nl

De Kinderhoeksteen

KvK: 628 728 50
BIG nummer: 190 619 789 30

Algemene voorwaarden
Privacy verklaring