Voor je een dierbare verliest, heb je vaak een globaal beeld van hoe rouw er uit ziet. Verdrietige gezichten, eindeloos huilen, apathie, boosheid… In je hoofd is rouw vooral heel zichtbaar. Het lijkt haast een tentoonstelling van gemis en emotie. We kennen ook allemaal het beeld van mensen die na een verlies juist keihard gaan werken om vooral niets te voelen. Emoties die onderdrukt worden. Maar hoe zit het dan met al die gevoelens? Die moeten toch ook ergens blijven?

Zichtbare emoties in tijden van rouw

In tijden van rouw wissel je praktische momenten (administratie afhandelen, regelzaken, etc.) vaak af met emotionele momenten. Zolang dat in balans blijft, kun je dat een hele tijd volhouden. Als je de emotie echter onderdrukt, dan kom je uiteindelijk in de problemen. Je angst om te voelen is wellicht groot, maar door niets te willen voelen, creëer je vooral een grotere uitbarsting. Hoe dat zich uit, is voor iedereen verschillend. Misschien heb je een kort lontje en ben je snel boos, misschien barst je onverwachts in huilen uit. En dan hebben we het nog niet eens over onzichtbare rouw…

Lijfelijke uitingen van verdriet en gemis

Onzichtbare rouw is iets dat in de meeste gevallen niet snel opvalt. We noemen het immers niet voor niets onzichtbaar. Maar dat wil niet zeggen dat het er niet is. Onzichtbare rouw bestaat namelijk uit de lijfelijke sensaties die door verdriet worden veroorzaakt. Lichamelijke sensaties zoals een verhoogde hartslag, hartkloppingen, gebrek aan eetlust, een moeilijke stoelgang, pijn in het lijf en letterlijk hartzeer. Ook qua gedrag zul je soms merken dat je anders reageert dan voorheen. Misschien is je lontje een stukje korter, verandert je kijk op het leven en maak je je niet zo snel meer druk om onbelangrijke zaken. Je kunt moeite hebben met concentratie en het verwerken van informatie, je slaapt slechter of je zorgt minder goed voor jezelf. Het kan voelen alsof je alles moet geven om simpelweg te overleven. En dan hebben we het nog niet eens over levensbeschouwelijke reacties; je normen en waarden, cultuur en geloofsovertuiging. 

Zichtbare rouw én onzichtbare rouw horen er allebei bij. Alle gevoelens en lijfelijke sensaties mogen er zijn. Maar het is wel goed er dan ook iets mee te doen. Blijf daarom reflecteren: Wat herken ik bij mezelf? Wat voel ik? Wat heb ik nodig? Alleen dan blijf je in balans en kom je vooruit.