Rouw bij kinderen: vertrouw op je gevoel
Kinderen en rouw. Waar doe je goed aan? Wat vertel je wel en wat niet? Het zijn lastige keuzes die je liever niet zou maken. Hoe weet je wat de beste manier is om om te gaan met het verdriet van je kinderen? En wat vinden anderen daarvan? Vooral die laatste vraag lijkt soms een grote rol te spelen bij hoe je omgaat met je kinderen. Toch is het goed die zorg los te laten en te vertrouwen op je gevoel. Je hoeft niet alles te beredeneren. Door te kijken naar je kinderen en je intuïtie te gebruiken, voel je wat ze nodig hebben. Daar mag je op vertrouwen!
Wat vertel ik mijn zoon over het overlijden van Omi?
Ze zeggen weleens dat je als ouders het beste weet wat je kinderen nodig hebben. Dat dit ook geldt in periodes van rouw en verlies, blijkt uit een gesprek dat ik pas online met een moeder had.
Moeder: Bij mijn zoontje van 5 is de dood de laatste tijd een heel actueel onderwerp. Ook in zijn dromen ‘s nachts komt het onderwerp aan bod. En nu is gisterenochtend mijn oma overleden. Toen ik op het punt stond om naar haar toe te gaan, vroeg mijn zoon of ik een foto wilde maken zodat hij kan zien dat ze echt dood is.
Toen ik later weer thuis kwam vroeg hij of hij ook nog naar Omi mocht. Hij ziet dat zijn opa en oma, zijn oom en ik wel gaan. Ik denk dat hij er ook deel van wil zijn. Maar ik vraag me af of dat verstandig is. Omi is toch anders dan ze was. Al zijn vragen beantwoord ik eerlijk, maar ik weet niet of ik hem hier wel aan moet blootstellen? Mijn partner vindt van niet, maar ik twijfel..
Sabina: Wat mooi dat je zoon zo duidelijk aangeeft waar hij behoefte aan heeft. Ik zie vaak bij kinderen dat ze echt behoefte hebben aan een realiteitscheck: Is iemand wel echt dood? Hoe ziet dat er uit? Waar ga je naartoe als je dood bent? Voor kinderen in rouw is dat heel normaal. Maar voor de omgeving zijn de vragen vaak lastig en confronterend.
Mijn advies is om kinderen met liefde, warmte, openheid en eerlijkheid te laten ontdekken dat de dood niet eng of gek is. Ruimte geven voor vragen is heel helpend voor de ontwikkeling. Natuurlijk leg je dingen uit op een manier die past bij de leeftijd van een kind. Maar alles wat je niet vertelt of wat je achterhoudt, gaat een kind zelf invullen met magisch denken. Juist dan ontstaan angst en enge dromen. Leven en dood horen bij elkaar en het is fijn als kinderen dat van papa en mama mogen leren. Om praktisch handen en voeten te geven aan rouw kan het helpen je zoon iets moois voor Omi te laten maken als manier van afscheid nemen.
Ruimte voor vragen
Mijn antwoord aan moeder bevestigde wat zij al dacht. Door ruimte te bieden aan alle vragen die haar zoon had, kon hij grip krijgen op de situatie. Samen zijn ze voor de uitvaart ook nog bij Omi gaan kijken. Bij de uitvaart bracht hij een mooie tekening voor Omi mee met daarop een prachtige weergave van zijn gevoelens en beleving rondom haar overlijden. Zo mooi!
Iedereen rouwt anders
Wat jouw kind nodig heeft na het overlijden van een dierbare is vooraf moeilijk te voorspellen. Door te kijken en te luisteren ontdek je wat er in je kind omgaat. Kinderen zijn daarin ook echt mooie leermeesters voor ons als volwassenen! Door zoveel mogelijk tegemoet te komen aan de behoeften van je kind leer je hem dat iedereen anders met rouw om gaat. En dat dat helemaal oké is.
Luister naar je intuïtie en laat je niet afleiden door de meningen van mensen uit de omgeving. Jij kent je eigen kind het best. Jij weet wat hij nodig heeft. Vertrouw op je gevoel!