Schaamte in het rouwproces? Zonde van de energie! En toch komt schaamte bij rouw vaker voor dan je misschien zou denken. We voelen ons schuldig omdat we “te lang” rouwen of we schamen ons omdat we ons verdriet niet kunnen uiten op de manier die onze omgeving verwacht. We praten er daarom liever niet te veel over en verbergen ons verdriet. Rouw en dood blijven daarom vaak taboe.

Veel verschillende emoties

Rouw gaat gepaard met een chaos aan emoties: verdriet, boosheid, wanhoop. Maar ook emoties als opluchting, teleurstelling en blijdschap horen bij rouw. Ook schaamte kan daarbij naar boven komen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer we denken dat we “te veel” of “te weinig” rouwen, of als we het gevoel hebben dat anderen ons verdriet niet begrijpen. Misschien schaam je je omdat je niet sterk genoeg lijkt, of omdat je op onverwachte momenten nog steeds wordt overspoeld door pijn, zelfs maanden of jaren later.

Schaamte zorgt ervoor dat we ons afsluiten en ons verdriet verbergen. We durven niet openlijk te praten over onze pijn, uit angst om veroordeeld te worden of om anderen tot last te zijn. Dit maakt rouw een nog zwaardere last om te dragen, omdat we onszelf isoleren in plaats van steun te zoeken.

Liever niet praten over rouw en dood

Rouw en dood is een onderwerp waar mensen liever niet over praten. Veel liever praten we in onze cultuur over succes en geluk; het leven moet gevierd worden! De dood – en het daarbij horende verdriet – past niet in dat beeld. Hierdoor voelen veel mensen zich ongemakkelijk om over verlies te praten of om open te zijn over hun rouw.

Dit maatschappelijke ongemak versterkt het gevoel van schaamte. Als er niet vrijuit over rouw en de dood wordt gesproken, voelen we ons misschien raar of zwak als we er wel behoefte aan hebben om erover te praten. Hierdoor blijven veel mensen met hun gevoelens zitten, zonder een veilige plek te hebben om hun rouw te delen.

Doorbreek de schaamte en het taboe

Hoe ongemakkelijk we het ook vinden om te praten over de dood, het is toch belangrijk dat we ons best doen het taboe te doorbreken. Leven en dood horen bij elkaar. Praten over rouw, verlies en de dood zou net zo normaal moeten zijn als praten over liefde, geluk of andere levensgebeurtenissen. Door openlijk te praten over rouw, geven we mensen de ruimte om hun emoties te uiten zonder schaamte. De last wordt hierdoor lichter en er komt ruimte voor heling.

Het doorbreken van het taboe helpt ons ook om te erkennen dat rouw geen vaste tijd of vorm kent.. Iedereen rouwt op zijn eigen manier, in zijn eigen tempo. Er is geen “goede” of “foute” manier om verdriet te ervaren. Wanneer we schaamte loslaten en openlijk spreken over rouw, geven we mensen de vrijheid om te rouwen zoals zij dat nodig hebben. Door open te zijn, door te delen, en door elkaar te steunen, kunnen we ervoor zorgen dat niemand zich ooit nog hoeft te schamen om te rouwen.