Tag Archief van: rouwbegeleiding zeewolde


In de wereld van de klinische zorg draait veel om richtlijnen, protocollen en evidence-based handelen. Dat is begrijpelijk, want structuur en duidelijkheid zijn essentieel in een medische omgeving. Maar wat als je werkt met mensen die zich in de meest kwetsbare fase van hun leven bevinden? Wat als je te maken krijgt met verlies, rouw, angst of onzekerheid? Dan merk je al snel dat er iets ontbreekt in die nauwkeurig uitgestippelde aanpak: de E van Emotie.


Emotie past niet in een protocol

In de opleidingen tot arts, verpleegkundige of andere zorgprofessional ligt de nadruk op kennis en kunde. Maar omgaan met emoties, van jezelf én van de ander, krijgt vaak nauwelijks aandacht. Veel professionals voelen zich daardoor ongemakkelijk, onzeker of zelfs machteloos wanneer iemand tegenover hen breekt in verdriet. De neiging is dan om terug te grijpen op het protocol: meten, regelen, door.

De kracht van verbinding

Maar juist in de momenten waarop verdriet groot is, verlangen mensen naar verbinding. Naar een hand op hun schouder, een luisterend oor, iemand die even blijft zitten zonder direct iets te willen fixen. Juist dan is het vermogen om er echt te kunnen zijn van onschatbare waarde. En dat vraagt om meer dan kennis. Het vraagt om menselijkheid.

Een pleidooi voor meer ruimte

De professionele zorg heeft behoefte aan een nieuwe balans. Waar kennis en vaardigheden hand in hand gaan met empathie en emotionele aanwezigheid. Waar ruimte is voor het niet-weten, voor het verdriet, voor het stilvallen. Pas dan kunnen we écht zorg bieden die helend is. Laten we de E van Emotie opnieuw een plek geven in de zorg. Want zonder emotie missen we het hart van het werk.

Tien jaar geleden begon mijn avontuur met de Kinderhoeksteen. Vanuit mijn ervaring als kinderverpleegkundige groeide mijn hart voor rouw- en traumabegeleiding. Wat begon met zorg voor kinderen, werd al snel een diepe passie om gezinnen te ondersteunen in hun verdriet. Het is een voorrecht geweest om in al die jaren met meer dan honderd gezinnen mee te mogen lopen op hun unieke rouwpad.

De veerkracht van kinderen

Waar ik de afgelopen tien jaar echt van onder de indruk ben geweest? De veerkracht van kinderen die te maken hebben met een groot verlies. Het is keer op keer weer heel bijzonder om te zien hoe open en eerlijk kinderen zijn en hoe zij manieren vinden om om te gaan met impactvolle gebeurtenissen en donkere tijden. Zij hebben mij zoveel geleerd over hoe je met verlies omgaat. Eigenlijk zijn zij mijn grootste leermeesters geweest.

Blijven groeien en ontwikkelen

In de afgelopen tien jaar heb ik mezelf continu uitgedaagd om te blijven groeien. Zo heb ik onder andere de opleiding lichaamsgerichte traumatherapie afgerond. Mijn doel is altijd geweest om gezinnen zo goed mogelijk te ondersteunen, afgestemd op wat zij nodig hebben. Samen hebben we grenzen verlegd, ruimte gecreëerd voor heling en taboes rondom rouw doorbroken.

De kracht van afscheid nemen

Wat me in deze jaren echt duidelijk is geworden, is hoe essentieel afscheid nemen is voor het verweven van verlies. Afscheid nemen kent vele vormen en vraagt tijd en aandacht. Ik ben dankbaar dat ik hierin een steunende rol heb mogen spelen voor zoveel mensen.

Dankbaarheid en trots

Als ik terugkijk op deze tien jaar, voel ik me vooral dankbaar en trots. Dankbaar voor het vertrouwen dat zoveel gezinnen mij hebben gegeven en trots op wat we samen hebben bereikt. Natuurlijk blijf ik me ook de komende jaren inzetten om gezinnen te begeleiden op hun pad van rouw. Want rouwen moet je wel zelf doen, maar niet alleen.


Wanneer we het hebben over rouw, denk je misschien als eerst aan emoties. Maar rouw is veel meer dan dat. Het is een allesomvattend proces dat zowel ons hart als ons hoofd raakt. De fysieke en mentale impact van rouw is enorm. Het kan voelen alsof delen van je brein en lichaam “bevriezen,” waardoor alledaagse taken een uitdaging worden. Hoe komt dat, en wat kunnen we doen om hiermee om te gaan?


Het rouwbrein: Wanneer plannen en regelen niet lukt

Rouw heeft een directe invloed op onze hersenen. De stress en emotionele belasting die rouw met zich meebrengt, beïnvloeden delen van de hersenen die verantwoordelijk zijn voor planning, organisatie, impulsbeheersing en emotie-regulatie. Dit noemen we ook wel het “rouwbrein.”

Misschien merk je dat je moeite hebt om afspraken te onthouden, dat je sneller boos of verdrietig wordt, of dat het onmogelijk lijkt om keuzes te maken. Dit is een hele normale reactie op een abnormale situatie. Je brein is bezig met overleven in een situatie van verlies, en dat kost veel energie.


Fysieke klachten als gevolg van rouw

Ook fysiek kun je door rouw een flinke klap krijgen. Door de mentale belasting van rouw blijft er minder energie over voor je lichaam. Vermoeidheid is dan ook een van de meest voorkomende klachten bij rouw. Het voelt alsof je constant uitgeput bent, zelfs na een goede nachtrust. Dit is je lichaam dat aangeeft dat je rust en tijd nodig hebt om te herstellen.

Naast vermoeidheid kan rouw ook voor andere fysieke klachten zorgen. Omdat het lichaam constant in een staat van verhoogde spanning verkeert, kunnen spierpijn, hoofdpijn en gewrichtspijn ontstaan. Stress en emoties kunnen zich vastzetten in de spieren, vooral in de nek, schouders en rug, wat leidt tot chronische pijnklachten. 

Ook maag- en darmproblemen komen vaak voor, zoals indigestie, misselijkheid of een verstoorde eetlust. Het spijsverteringssysteem reageert sterk op langdurige emotionele stress, wat kan resulteren in klachten zoals een opgeblazen gevoel, constipatie of diarree. Daarnaast kan uitgestelde rouw het immuunsysteem verzwakken, waardoor je vatbaarder wordt voor ziekten en sneller ziek kunt worden. 


Geef ruimte aan rouw

Het is belangrijk om bovenstaande fysieke  en mentale signalen serieus te nemen en te beseffen dat ze vaak een direct gevolg zijn van geen ruimte geven aan de rouw.

Wist je dat uitgestelde rouw een belangrijke oorzaak is van burn-out? Onverwerkte emoties blijven in ons systeem hangen en komen vaak later, ongevraagd, naar boven.  Dit maakt pijnlijk duidelijk hoe belangrijk het is om ruimte te geven aan rouw, hoe moeilijk dat ook kan zijn. Gun jezelf dus toestemming om te rouwen!


Jij hebt de regie

Als je rouwt, heb je zelf de regie over het rouwproces. Niemand anders kan bepalen hoe je moet rouwen en hoe lang dat mag duren. Jouw unieke pad van rouw kent geen vaste tijd of regels. Je hoeft je dus niet te schamen of schuldig te voelen, ook niet als je niet begrepen wordt. Het helpt enorm als je omgeving dit wél begrijpt. Dan kunnen ze je ondersteunen op een manier die aansluit bij wat jij nodig hebt, zonder oordeel of goedbedoelde adviezen.

Daarnaast is het belangrijk om steunpilaren te hebben: mensen of hulpmiddelen die de rouwende bijstaan, zoals lotgenoten, een rouwcoach, of een vertrouwde vriend.


Hoe kun je vooruit?


Erken dat rouw tijd nodig heeft. Luister naar je lichaam en geest, en wees mild voor jezelf. Rouw is geen rechte lijn. Het is een proces van vallen en opstaan, van voelen en helen. Door tijd te maken voor rouw, ruimte te geven aan je emoties en steun te zoeken waar nodig, kun je stap voor stap leren leven met je verlies.

Rouwen is een van de moeilijkste processen die we als mens kunnen doorlopen. Het voelt soms als een gevecht: tegen de pijn, de emoties en de onvermijdelijke leegte die het verlies achterlaat. Maar wat gebeurt er als je stopt met vechten en jezelf toestemming geeft om te rouwen? Wanneer je ruimte maakt voor wat je voelt, in plaats van het weg te duwen? 

Vechten tegen rouw 

Na een verlies willen we vaak controle houden. In de chaos aan emoties proberen we door te gaan en sterk te zijn. Emoties proberen we zoveel mogelijk te onderdrukken in de hoop dat het verdriet vanzelf weggaat. Maar rouw werkt niet zo. Het is geen proces dat je kunt overslaan of vermijden. Hoe harder je ertegen vecht, hoe zwaarder het voelt. De emoties stapelen zich op en zoeken uiteindelijk toch een uitweg, vaak op onverwachte momenten. 

Geef jezelf toestemming om te voelen

Wat gebeurt er als je jezelf toestemming geeft om te rouwen? Als je stopt met het onderdrukken van je verdriet en ruimte maakt voor wat er is? Rouw bestaat uit veel verschillende emoties: verdriet, boosheid, schuld, angst, en soms zelfs opluchting. Dat kan verwarrend zijn. Maar juist door die emoties toe te laten, geef je jezelf de kans om te helen.  

Toestemming geven betekent niet dat het verdriet opeens verdwijnt. Het betekent dat je het accepteert als onderdeel van je leven. Het betekent dat je mag huilen, dat je boos mag zijn, en dat je het even niet hoeft te weten. Je mag voelen wat je voelt, zonder oordeel. 

Ruimte voor emoties

Misschien denk je dat door je verdriet toe te laten, het alleen maar erger wordt. Maar het tegenovergestelde is vaak waar. Als je je emoties de ruimte geeft, zul je merken dat ze na verloop van tijd milder worden. Het verdriet wordt zachter, de scherpe randjes vervagen, en er ontstaat langzaam ruimte voor andere gevoelens: liefdevolle herinneringen, momenten van rust en soms zelfs dankbaarheid voor wat er was.

Stop met vechten

Rouwen en huilen zijn geen tekenen van zwakte. Het zijn juist een tekenen van moed. Het betekent dat je de realiteit onder ogen durft te zien, hoe pijnlijk die ook is. Door te stoppen met vechten tegen je emoties, geef je jezelf de kans om verder te komen. Je hoeft het niet alleen te doen en je hoeft ook niet alles in één keer te verwerken. Stap voor stap mag je voelen, helen en weer ademhalen.  

Mag jij van jezelf rouwen?

Een kijkje in de keuken van rouw- en verliesbegeleiding bij De Kinderhoeksteen:

Zeventien jaar ben je. En chronisch ziek. Zo oneerlijk! Leeftijdsgenoten staan volop in het leven, ronden de middelbare school af, kiezen een vervolgstudie en dromen over op kamers wonen. Hoe jouw toekomst eruit gaat zien? Je hebt geen idee. Het is heftig om steeds meer te beseffen dat je niet beter kan worden. Je hebt geen idee wat je moet met je emoties, met je leven, met je toekomst. Het is één grote mix van chaos en onzekerheid. Logisch dat je je afvraagt wat het allemaal waard is, waar je het voor doet. Het leven raast aan je voorbij terwijl jouw wereld een stuk kleiner is geworden.

De tijd van je leven? Niet dus!

Je tienertijd zou de tijd van je leven moeten zijn. Een periode waarin je de wereld gaat ontdekken, met al zijn uitdagingen en verleidingen. En dan bedoel ik niet de uitdagingen die jíj nu op je pad hebt gekregen. Je hebt nergens energie voor en terwijl we samen aan tafel zitten vecht je tegen je verdriet. Maar je tranen mogen er zijn. Laat ze maar komen. Je hoeft het niet allemaal te weten. En je stuurloos en eenzaam voelen is niet meer dan normaal. Want welke zeventienjarige weet hoe je om moet gaan met een chronische ziekte?

Rouwen om alles wat je niet gaat meemaken

Als rouw- en verliesbegeleider loop ik elke week een stukje mee met veel verschillende mensen. Gezinnen waarbij een ouder is overleden, ouders die een kind zijn verloren en geliefden die hun wederhelft voor altijd moeten missen. 

Ook bij chronische ziekte hoort een rouwproces. Rouw om alles wat jij moet laten, terwijl een ander het wel kan. Rouw om alle dromen die je los moet laten, dingen die je zo graag had willen doen, meemaken en ervaren. We noemen het ‘levend verlies’. Het is een zoektocht naar betekenis en ingeving. Een rouwreis die net zo uniek is als ieder ander pad van rouw.


Heb jij in je leven te maken met rouw om het verlies van een dierbare? Of heb je te maken met levend verlies? Dan loop ik graag een stukje met je mee. Neem gerust vrijblijvend contact op.

Wat zou het makkelijk zijn als er een standaard stappenplan is dat je kunt volgen als je te maken hebt met rouw- en verlies. Een to-do-lijst waar je taken kunt afvinken tot je klaar bent. Duidelijk voor jou en duidelijk voor je omgeving. Maar helaas bestaat er geen blauwdruk voor rouw. Ieder rouwpad is uniek, anders, eigen. En rouw is in de praktijk nooit écht klaar. 

Geen blauwdruk voor rouw

Op het moment dat je een geliefde verliest, staat je wereld op zijn kop. Alles staat even stil, terwijl anderen ‘gewoon’ verder gaan. De emoties die je ervaart zijn hartverscheurend en chaotisch. Bovendien komen ze bovenop al je dagelijkse taken. Het is hard werken om daar mee om te gaan! 

Voor de omgeving is het ook ingewikkeld. Mensen om je heen gaan op hun eigen manier om met het verlies. Het verlies heeft voor iedereen een andere betekenis. Familie, vrienden en kennissen willen je helpen, maar eigenlijk weet niemand waar hij écht goed aan doet. Na een tijd van intensieve hulp (kookroosters, schoonmaken, bezoekjes, noem maar op) volgen vaak ook de goedbedoelde adviezen en opmerkingen: ‘het is tijd om door te gaan’, ‘verman je’ of ‘gelukkig heb je je kinderen nog’. Maar niemand kan voor jou bepalen hoe je verder moet. Het is aan jou om een nieuwe toekomst vorm te geven en om te leren gaan met de chaos aan emoties die het verlies teweeg heeft gebracht. Het is jouw weg, het zijn jouw keuzes. Maar de omgeving is wél belangrijk, omdat we behoefte hebben aan mensen om ons heen. We willen bij mensen horen, ergens onderdeel van zijn, eigen regie hebben en vooruitkomen in het leven. Dat komt voort vanuit drie psychologische basisbehoeftes die we allemaal hebben, of we nu wel of niet te maken hebben met rouw: Autonomie, relatie en competenties. Als er te weinig in deze behoeften wordt voorzien, raken we van koers. Zéker in tijden van rouw, waarin je veilige basis wegvalt…

Dat er geen blauwdruk voor rouw bestaat, betekent ook dat je het niet goed of fout kunt doen. Door dicht bij jezelf te blijven, voor jezelf te zorgen en je intuïtie te volgen (en dus je basisbehoeftes weer te vervullen), ontdek je stap voor stap de route van jouw unieke rouwpad.

DURV – Gewoon doen joh!

Op jouw unieke rouwpad, sta jij aan het roer. Maar dat betekent niet dat je het helemaal alleen moet doen. Een luisterend oor van een bondgenoot kan al zoveel betekenen. Het is niet erg om om hulp te vragen als je het niet redt. Dat kan hulp zijn van mensen om je heen óf van een professional. Een rouw- en verliesbegeleider kan een tijdje met je oplopen om je te helpen je weg te vinden. Ga je liever op eigen houtje aan de slag, maar wil je wel handvatten om je daarbij te helpen? Het online programma DURV is gemaakt voor jonge weduwen en weduwnaars in de bloei van hun leven (25-55 jaar) en zit vol informatie en opdrachten om je te ondersteunen. De E-health helpt je om stil te staan en te kijken naar wat jij nodig hebt. Het geeft inzicht in jouw eigen emoties en hoe je weer kunt verbinden met jezelf en je omgeving.

Jouw eigen verhaal is de start van het rouwpad waarop je terecht bent gekomen. Sta eens stil en blik eens terug. Waar sta je nu? En wat heb je nodig?

Meer weten over DURV of je direct aanmelden voor de E-health? ! of meld je aan via info@dekinderhoeksteen.nl.

Wie nog nooit van dichtbij een verlies heeft meegemaakt, kan vaak maar moeilijk omgaan met het verlies van een ander. Tuurlijk, in het begin is iedereen er als de kippen bij. Er worden schoonmaakafspraken en kookroosters gemaakt, kaartjes gestuurd, bezoekjes gepland. Alles om er voor de overgebleven partner en zijn/haar kinderen te zijn. Er is volop begrip voor alle emoties en niets is te gek. Maar naarmate de tijd verstrijkt, ebt deze situatie weg. De wereld van je omgeving draait door, terwijl jouw wereld stil staat. Langzaamaan raak je steeds verder bij elkaar vandaan.

Het harde oordeel van de maatschappij

Beïnvloed door gemis en verdriet, maak je als overgebleven partner keuzes. En daar heeft iedereen een mening over. In een maatschappij waarin we vooral worden gemaand om door te gaan, is vaak maar weinig plaats voor emotie en gevoel. “Ben je er nu nog niet overheen?”, “het is tijd om het leven weer te omarmen” en “gelukkig heb je de kinderen nog”. Opmerkingen die vast heel goed bedoeld zijn, maar die enorm pijnlijk kunnen zijn.

Maaike komt thuis van het boodschappen doen en gooit de deur hard in het slot. Ze hoort het de cassière nog zeggen: “Gelukkig heb je de kinderen nog”. De ongetwijfeld goede bedoelingen van de vrouw vallen in het niet bij de pijn en het verdriet die deze opmerking naar boven heeft gebracht. “Gelukkig heb ik de kinderen nog. Ja natuurlijk ben ik daar dankbaar voor”, denkt Maaike. “Maar mag ik dan mijn man niet missen? Mijn partner, mijn beste vriend, mijn soulmate? Zorgt het bestaan van mijn kinderen ervoor dat ik niet verdrietig mag zijn? Kunnen dankbaarheid en gemis niet naast elkaar bestaan?” Terwijl ze op de bank ploft duizelen al deze vragen door haar hoofd. De opmerking van de caissière heeft haar diep geraakt en de tranen stromen over haar gezicht. Als de kinderen thuiskomen uit school geeft ze ze een extra dikke knuffel. Ze is blij ze weer te zien en vast te kunnen houden. Maar liever, veel liever, had ze gewild dat haar kinderen in een compleet gezin opgroeiden. En dat zij het leven nog jaren had kunnen delen met haar geliefde partner.

Kies je eigen weg

Natuurlijk kunnen we er van uit gaan dat de omgeving alle adviezen goed bedoeld. Ze hebben het beste met je voor! Maar dat maakt het niet persé makkelijk. Als je omgeving gevuld is met mensen die geen idee hebben waar jij doorheen gaat, kun je je behoorlijk eenzaam voelen. Dan kan het helpen op zoek te gaan naar mensen die je wel begrijpen, die weten hoe het is. Dan heb je soms aan een half woord al genoeg. Je mag kiezen voor mensen waar je energie van krijgt. Voor mensen die je kunnen helpen en die zonder oordeel naar je luisteren. Bondgenoten die net als jij hun partner zijn verloren en/of alleen door het leven gaan, begrijpen als de beste waar jij doorheen gaat. Betekent dat dat je al je andere vriendschappen moet laten zitten? Nee. Maar voor nu kunnen ze wel op een wat wat lager pitje. Dan kun je later misschien weer oppakken.

Rouw- en verliesbegeleiding voor het hele gezin

Je partner verliezen is een ingrijpende gebeurtenis. Als je als jonge weduwe alleen met de kinderen achterblijft, heb je te maken met je eigen verdriet, maar ook met dat van de kinderen. Daar kun je soms best wat hulp bij gebruiken. Ik kijk graag mee naar jullie situatie. Samen kunnen we bekijken wat jullie gezin nodig heeft en welke vorm van rouwbegeleiding daar het beste bij past. Heb je vragen of wil je kennis maken? Neem dan contact op.

Rouw vroeg of laat krijgen we er allemaal mee te maken. Hoe dat er in de praktijk uit ziet? Dat is voor iedereen anders. De beleving, de intensiteit en de duur van rouw hebben te maken met wie je verliest, met omstandigheden en met je eigen karakter en overtuigingen. Toch zijn er drie thema’s die altijd terugkomen bij rouw: Liefde, tijd en dood. 

Liefde en rouw: Twee kanten van dezelfde medaille

Echte liefde is kwetsbaar. Het is angst om iemand te verliezen, maar toch voor de volle honderd procent voor iemand gaan. Liefde en rouw zijn daarbij twee kanten van dezelfde medaille. Want alleen als er liefde stroomde, kan je iemand missen of om iemand rouwen. Rouw is verdriet om wie je uit liefde hebt losgelaten of anders vasthoudt. In tijden van rouw en intens verdriet kan het moeilijk zijn daar bij stil te staan. En dat terwijl juist die liefde de mooie kant van rouw is. Het is weten dat je zoveel van iemand gehouden hebt, dat het verlies zeer doet. Dat maakt het verlies niet makkelijker, maar de beleving en het gevoel wel anders.

Het kost tijd om te rouwen

Als je rouwt om het verlies van een dierbare, kan het lijken alsof er geen einde komt aan je verdriet. Je omgeving heeft de draad wellicht alweer opgepakt en misschien voel je je veroordeeld over hoe lang je al in rouw bent. Alsof je rouw een vast tijdsbestek zou kunnen geven, waar iedereen zich altijd aan zou moeten houden. Een leidraad daarin lijkt zo handig, maar de waarheid is dat er geen tijd staat voor rouw. Rouw is voor iedereen anders. Het kost tijd om je verlies een te verweven in je verdere leven. Het gevoel van rouw wordt gaandeweg anders. Maar de tijd heelt geen wonden en littekens zijn er altijd. Bij een ingrijpend verlies, verandert je leven. En je mag alle tijd nemen die je nodig hebt om dat verlies in je leven te verweven. Hoe lang dat ook duurt…

Leven en dood zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden

Als je middenin het leven staat, lijkt de dood vaak heel ver weg. En dat terwijl we allemaal weten dat we er vroeg of laat mee te maken krijgen. We weten allemaal dat we dierbaren zullen verliezen. Net zoals we weten dat onze dierbaren ons op een dag gaan verliezen. En het is zo belangrijk dat we daar met elkaar over praten. Hoe mooi is het als we in de opvoeding van onze kinderen al kunnen meenemen dat de dood bij het leven hoort. Dat die twee onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Dat we onze kinderen leren uit liefde dat dood een tijd van rouw met zich meebrengt en dat het tijd kost om verlies te verweven in je leven. Door ze erover te vertellen én door het voor te leven. Gun jezelf de tijd om vanuit zelfliefde om te gaan met rouw. Voor jezelf én als voorbeeld voor de mensen om je heen.

Rouwen gebeurt niet altijd in geval van een overlijden. Bij levend verlies is er ook sprake van een rouwproces. Hierbij gaat het om een soort chronische rouw. Een levend verlies duidt op de terugkerende gevoelens van rouw die je ervaart wanneer iemand te maken krijgt met een chronische ziekte of beperking. Het proces van levend verlies is complex en intensief. Er zullen momenten zijn waarop mensen hier minder goed mee kunnen omgaan. Als zorgmedewerker ben je dan vaak een bron van steun. Maar hierbij kan begeleiding prettig zijn.


Onbegrip bij levend verlies


Want vaak bestaat er in de omgeving onbegrip wanneer er sprake is van levend verlies. De zieke persoon draagt het verdriet altijd met zich mee, maar dit is vaak onzichtbaar voor anderen. Mensen begrijpen niet dat iemand nog niet over iets heen is, zelfs als ze ergens al lang last van hebben. Maar de zieke wordt steeds weer met de beperking geconfronteerd. Het feit dat iets al heel lang speelt, maakt het niet per se makkelijker. Bij levend verlies moet iemand elke dag opnieuw leren leven met het verdriet dat hiermee gepaard gaat. Zo kunnen ze stukje bij beetje een deel van zichzelf verliezen.

Verwerking

De verwerking loopt anders dan bij een verlies door bijvoorbeeld een overlijden. Dat komt doordat de rouw in de loop van de tijd niet in intensiteit afneemt, maar het kan juist toenemen zodra de realiteit steeds confronterender wordt. Het rouwproces gaat met pieken en dalen. Het zijn geen fasen die elkaar opvolgen met een einde in zicht. Integendeel, de vier rouwtaken zullen steeds weer terugkeren. Een nieuwe situatie kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat je weer geconfronteerd wordt met de beperkingen die de ziekte of aandoening tot gevolg hebben.

Vermoeiend proces

Het rouwproces bij levend verlies is een vermoeiend proces. Mensen kunnen veel verdriet, boosheid en schuldgevoelens ervaren. Zo is het lastig te aanvaarden dat een ziek kind anders is en bepaalde dingen niet kan die andere kinderen wel kunnen. Bovendien moeten ouders en kinderen leren omgaan met opmerkingen van anderen en onbegrip uit de omgeving. Kortom: er is veel werk te verzetten op het gebied van aanpassen aan de nieuwe situatie en beperkingen van de zieke ouder of het zieke kind.

Omgaan met levend verlies

Soms hebben mensen de ziekte geaccepteerd, maar (pas) als ze de consequenties daarvan in levende lijve ondervinden, begint een nieuw acceptatieproces. Op bepaalde momenten kan het verlies weer levendig voor de deur staan. Het is dus een verlies dat nooit eindigt. Het verdriet gaat nooit weg, omdat ze er iedere dag mee worden geconfronteerd. Er zullen momenten/perioden zijn dat het verdriet minder draaglijk is. Het is dan goed om extra ondersteuning te zoeken in de vorm van rouwbegeleiding bij levend verlies. Zorgmedewerkers zijn vaak het eerste aanspreekpunt.

Rouw- en verliesbegeleiding

Het kan ingewikkeld zijn te weten wat je hierbij precies moet doen of zeggen. Uit ervaring als de kinderverpleegkundige weet ik dat dit aspect lang niet altijd even duidelijk naar voren komt in opleidingen. Daarom help ik zorgmedewerkers bij De Kinderhoeksteen om hiermee om te gaan en een brede begeleiding te kunnen aanbieden. Als rouw- en verliesbegeleider help ik zorgpersoneel bij hun rol in de emotionele begeleiding en bij het vormgeven van de psychosociale begeleiding thuis.

De Kinderhoeksteen

Mocht je werkzaam zijn in de zorg en hier interesse in hebben, of mocht je zelf een ouder zijn en te maken hebben met levend verlies, dan ondersteun ik je graag. Neem contact op of kijk op de website voor meer informatie.

Als je kind de diagnose ‘kanker’ krijgt, staat de wereld op zijn kop. Niet alleen die van jou, maar van het hele gezin. Je hebt te maken met een ingrijpende gebeurtenis die het hele gezin raakt. Elk gezinslid gaat hier op zijn eigen manier mee om. Soms kroppen mensen dit verdriet op. Het is belangrijk om met elkaar te blijven communiceren en in verbinding met elkaar te blijven, al is dat moeilijk tijdens de behandelingen. Zo voorkom je dat het gezin langs elkaar gaat leven of dat deze gevoelens tot uitbarsting komen en er conflicten ontstaan. Voor kinderen én ouders kan het dan helpend zijn om begeleid te worden bij het omgaan met het verdriet.

Handvatten voor het verwerkingsproces

Als ouder is het al moeilijk genoeg om grip te krijgen op je eigen emoties, laat staan die van je kind(eren). Je kunt dan de hulp inschakelen van De Kinderhoeksteen. Zo word je geholpen om kinderen beter te ondersteunen in deze moeilijke periode. Je krijgt handvatten om met alle emoties en gevoelens van kinderen en jezelf om te gaan. Daarnaast krijg je advies over de beste handelwijze in bepaalde situaties. Hoe betrek je kinderen en leg je ingewikkelde dingen op een begrijpelijke manier uit zonder kinderen angstig te maken?

Moeilijke gevoelens

Het kan lastig zijn om verbinding te krijgen met de gevoelswereld van je kind. Wanneer kinderen te maken krijgen met moeilijke emoties die ze niet begrijpen of kunnen verwoorden, kan dit zich op verschillende manieren uiten. Misschien lijken ze teruggetrokken en stil, of juist onrustig en aandachtvragend. Veel kinderen kunnen te maken krijgen met gedragsproblemen als agressie en concentratieproblemen, wat zich kan openbaren in moeilijkheden op school. Het is erg ingewikkeld voor kinderen om deze gevoelens onder woorden te brengen.

Inzicht in belevingswereld

Je kunt je kind leren om hier woorden aan te geven en weer contact maken door creatieve middelen als tekenen, schilderen, spel en muziek te gebruiken. Ook kun je POPtalk inzetten om gevoelens in beeld te brengen, zodat ze er van een afstandje naar kunnen kijken. Zo krijgen kinderen een soort ‘helikopterview’ van hun emoties, zonder dat ze hierdoor overspoeld raken. De belevingswereld van kinderen wordt hierdoor inzichtelijk gemaakt voor de ouders. Het helpt kinderen om hun eigen gevoelens te begrijpen en op een helpende manier te uiten.

Een luisterend oor

Als een tiener zich niet aan je openstelt, kan het helpen om je kind te laten praten met een professional, die hiermee veel ervaring heeft. Voor jonge kinderen is het moeilijker om hun gevoelens uit te drukken en kan een hulpmiddel een uitkomst zijn. Daarom heeft De Kinderhoeksteen een knuffeltje ontwikkeld dat troost biedt aan kinderen: de zorguil. Door een briefje of tekening in het buideltje te stoppen, kunnen ze vertellen hoe ze zich voelen. Samen met de ouder kunnen ze hier dan afspraken over maken.

Over de Kinderhoeksteen

Kan je kind en gezin wel wat ondersteuning gebruiken bij het omgaan met emoties? Met haar  achtergrond als verpleegkundige heeft rouw- en verliesbegeleider Sabina Krijger veel ervaring en inzicht in het ingrijpende effect van ziekte op het gezinsleven. Zij kan je gezin daarom weer op weg helpen door orde te scheppen in de chaos van emoties. Met haar inlevingsvermogen en empathische betrokkenheid geeft ze elke ouder weer de kracht om hun kind te begrijpen en te helpen. Zo leert iedereen op zijn eigen manier omgaan met verlies en verdriet. Benieuwd wat Sabina voor jou kan betekenen? Neem dan contact op voor een kennismakingsgesprek.

De Kinderhoeksteen– https://dekinderhoeksteen.nl/even-voorstellen/ 

POPtalk – https://dekinderhoeksteen.nl/begeleiding/poptalk/