Tag Archief van: verliesbegeleiding Zeewolde


Wanneer we het hebben over rouw, denk je misschien als eerst aan emoties. Maar rouw is veel meer dan dat. Het is een allesomvattend proces dat zowel ons hart als ons hoofd raakt. De fysieke en mentale impact van rouw is enorm. Het kan voelen alsof delen van je brein en lichaam “bevriezen,” waardoor alledaagse taken een uitdaging worden. Hoe komt dat, en wat kunnen we doen om hiermee om te gaan?


Het rouwbrein: Wanneer plannen en regelen niet lukt

Rouw heeft een directe invloed op onze hersenen. De stress en emotionele belasting die rouw met zich meebrengt, beïnvloeden delen van de hersenen die verantwoordelijk zijn voor planning, organisatie, impulsbeheersing en emotie-regulatie. Dit noemen we ook wel het “rouwbrein.”

Misschien merk je dat je moeite hebt om afspraken te onthouden, dat je sneller boos of verdrietig wordt, of dat het onmogelijk lijkt om keuzes te maken. Dit is een hele normale reactie op een abnormale situatie. Je brein is bezig met overleven in een situatie van verlies, en dat kost veel energie.


Fysieke klachten als gevolg van rouw

Ook fysiek kun je door rouw een flinke klap krijgen. Door de mentale belasting van rouw blijft er minder energie over voor je lichaam. Vermoeidheid is dan ook een van de meest voorkomende klachten bij rouw. Het voelt alsof je constant uitgeput bent, zelfs na een goede nachtrust. Dit is je lichaam dat aangeeft dat je rust en tijd nodig hebt om te herstellen.

Naast vermoeidheid kan rouw ook voor andere fysieke klachten zorgen. Omdat het lichaam constant in een staat van verhoogde spanning verkeert, kunnen spierpijn, hoofdpijn en gewrichtspijn ontstaan. Stress en emoties kunnen zich vastzetten in de spieren, vooral in de nek, schouders en rug, wat leidt tot chronische pijnklachten. 

Ook maag- en darmproblemen komen vaak voor, zoals indigestie, misselijkheid of een verstoorde eetlust. Het spijsverteringssysteem reageert sterk op langdurige emotionele stress, wat kan resulteren in klachten zoals een opgeblazen gevoel, constipatie of diarree. Daarnaast kan uitgestelde rouw het immuunsysteem verzwakken, waardoor je vatbaarder wordt voor ziekten en sneller ziek kunt worden. 


Geef ruimte aan rouw

Het is belangrijk om bovenstaande fysieke  en mentale signalen serieus te nemen en te beseffen dat ze vaak een direct gevolg zijn van geen ruimte geven aan de rouw.

Wist je dat uitgestelde rouw een belangrijke oorzaak is van burn-out? Onverwerkte emoties blijven in ons systeem hangen en komen vaak later, ongevraagd, naar boven.  Dit maakt pijnlijk duidelijk hoe belangrijk het is om ruimte te geven aan rouw, hoe moeilijk dat ook kan zijn. Gun jezelf dus toestemming om te rouwen!


Jij hebt de regie

Als je rouwt, heb je zelf de regie over het rouwproces. Niemand anders kan bepalen hoe je moet rouwen en hoe lang dat mag duren. Jouw unieke pad van rouw kent geen vaste tijd of regels. Je hoeft je dus niet te schamen of schuldig te voelen, ook niet als je niet begrepen wordt. Het helpt enorm als je omgeving dit wél begrijpt. Dan kunnen ze je ondersteunen op een manier die aansluit bij wat jij nodig hebt, zonder oordeel of goedbedoelde adviezen.

Daarnaast is het belangrijk om steunpilaren te hebben: mensen of hulpmiddelen die de rouwende bijstaan, zoals lotgenoten, een rouwcoach, of een vertrouwde vriend.


Hoe kun je vooruit?


Erken dat rouw tijd nodig heeft. Luister naar je lichaam en geest, en wees mild voor jezelf. Rouw is geen rechte lijn. Het is een proces van vallen en opstaan, van voelen en helen. Door tijd te maken voor rouw, ruimte te geven aan je emoties en steun te zoeken waar nodig, kun je stap voor stap leren leven met je verlies.

Rouwen is een van de moeilijkste processen die we als mens kunnen doorlopen. Het voelt soms als een gevecht: tegen de pijn, de emoties en de onvermijdelijke leegte die het verlies achterlaat. Maar wat gebeurt er als je stopt met vechten en jezelf toestemming geeft om te rouwen? Wanneer je ruimte maakt voor wat je voelt, in plaats van het weg te duwen? 

Vechten tegen rouw 

Na een verlies willen we vaak controle houden. In de chaos aan emoties proberen we door te gaan en sterk te zijn. Emoties proberen we zoveel mogelijk te onderdrukken in de hoop dat het verdriet vanzelf weggaat. Maar rouw werkt niet zo. Het is geen proces dat je kunt overslaan of vermijden. Hoe harder je ertegen vecht, hoe zwaarder het voelt. De emoties stapelen zich op en zoeken uiteindelijk toch een uitweg, vaak op onverwachte momenten. 

Geef jezelf toestemming om te voelen

Wat gebeurt er als je jezelf toestemming geeft om te rouwen? Als je stopt met het onderdrukken van je verdriet en ruimte maakt voor wat er is? Rouw bestaat uit veel verschillende emoties: verdriet, boosheid, schuld, angst, en soms zelfs opluchting. Dat kan verwarrend zijn. Maar juist door die emoties toe te laten, geef je jezelf de kans om te helen.  

Toestemming geven betekent niet dat het verdriet opeens verdwijnt. Het betekent dat je het accepteert als onderdeel van je leven. Het betekent dat je mag huilen, dat je boos mag zijn, en dat je het even niet hoeft te weten. Je mag voelen wat je voelt, zonder oordeel. 

Ruimte voor emoties

Misschien denk je dat door je verdriet toe te laten, het alleen maar erger wordt. Maar het tegenovergestelde is vaak waar. Als je je emoties de ruimte geeft, zul je merken dat ze na verloop van tijd milder worden. Het verdriet wordt zachter, de scherpe randjes vervagen, en er ontstaat langzaam ruimte voor andere gevoelens: liefdevolle herinneringen, momenten van rust en soms zelfs dankbaarheid voor wat er was.

Stop met vechten

Rouwen en huilen zijn geen tekenen van zwakte. Het zijn juist een tekenen van moed. Het betekent dat je de realiteit onder ogen durft te zien, hoe pijnlijk die ook is. Door te stoppen met vechten tegen je emoties, geef je jezelf de kans om verder te komen. Je hoeft het niet alleen te doen en je hoeft ook niet alles in één keer te verwerken. Stap voor stap mag je voelen, helen en weer ademhalen.  

Mag jij van jezelf rouwen?

Wanneer je terugkijkt op je leven tot nu toe, zul je zien dat er veel dingen veranderd zijn. Gezinsuitbreiding, een nieuwe baan, verhuizing, ziekte, verlies… Die verandering voelt nu misschien als ‘gewoon’, maar is destijds vast niet ongemerkt voorbij gegaan. Grotere veranderingen gaan namelijk zelden vanzelf. Zeker niet als je een groot verlies hebt ervaren zoals het verlies van iemand waar je veel van houdt.

Als een kiezel in je schoen

Stel je voor dat je een kiezel in je schoen hebt. Bij elke stap voel je hem drukken, klein maar onontkoombaar. Dat is hoe rouw vaak voelt. Elke stap die je zet, herinnert je eraan dat het leven niet meer hetzelfde is. Toch geloof ik dat je zelfs met die kiezel in je schoen een weg kunt vinden om verder te gaan. Hoe? Dat kun jij alleen bepalen. Jij bent immers de enige die weet hoe het voelt. Het is daarom belangrijk om jezelf de ruimte te geven om te rouwen op jouw manier, zonder je zorgen te maken over wat anderen denken of verwachten. 

Verandering komt van binnenuit

Rouw dwingt ons vaak tot verandering, of we nu willen of niet. Je leert opnieuw hoe je moet leven in een wereld die niet meer compleet voelt. Dat proces is niet gemakkelijk, maar het begint met geloven in jezelf. Verandering hoeft niet groot of meeslepend te zijn. Soms is het een kleine stap: een dag beginnen zonder schuldgevoel, een moment van rust vinden in een storm van verdriet, of voor het eerst in lange tijd hardop lachen. Elke stap, hoe klein ook, brengt je dichter bij een nieuw evenwicht. 

Geloof in je eigen (veer)kracht 

Als rouw- en verliesbegeleider geloof ik in jouw (veer)kracht. Ik weet dat je meer aankunt dan je misschien denkt. Zelfs met die kiezel in je schoen kun je een pad vinden dat voor jou werkt. Het verlies blijft altijd een deel van je leven. Het gaat dus niet om het verwijderen van de kiezel, maar om het leren lopen ondanks de pijn. Dat mag je doen op jouw manier. Jij bent degene die het verschil maakt. Jij hebt de kracht om, stap voor stap, te leren leven met je verlies.


Ik geloof in jou. Geloof jij ook in jezelf? 

Soms gebeuren er dingen in het leven die ons diep raken, zoals het verlies van een kind, ouder of partner. En als dat verdriet ons overspoelt, voelt het soms alsof we de grip op de realiteit verliezen. Maar weet je, het is helemaal oké om je zo te voelen. Rouwen is eigenlijk een heel normale reactie als we iemand missen die voor ons heel belangrijk is.

Chaos aan emoties

Als je een dierbare verliest, komt er een chaos aan emoties op je af. Het verdriet van hun afwezigheid, de leegte die ze achterlaten, en soms zelfs het gevoel dat je de controle verliest over alles. En dan kun je jezelf afvragen: “Ben ik gek aan het worden?” Het antwoord is nee. Het is niet raar om verdrietig, energieloos, vermoeid of boos te zijn na het verlies van iemand van wie je houdt. Het laat juist zien hoeveel je om die persoon geeft.

Rouw volgt geen vast patroon

Belangrijk is dat je jezelf toestaat om te voelen wat je voelt en dit niet veroordeelt. Rouwen volgt geen vast patroon; het gaat door ups en downs, gevuld met verdriet, boosheid en uiteindelijk acceptatie van het rouwproces. En dat is helemaal normaal. Het is als een persoonlijke reis die je op jouw manier mag doorlopen.

Je bent niet alleen

Het is ook goed om te weten dat je niet alleen bent. Het is prima om je gevoelens te delen met vrienden, familie of iemand anders die je vertrouwt. Soms kan praten echt opluchten en je het gevoel geven dat je er niet alleen voor staat.

Als rouw- en verliesbegeleider begrijp ik dat het moeilijk kan zijn. Maar onthoud, je hoeft jezelf niet te veroordelen. Het is oké om verdrietig te zijn, en het is oké om hulp te zoeken als je het nodig hebt. Doe vooral waar jij behoefte aan hebt en niet per se wat de omgeving van je verwacht.

Dus als je je afvraagt of je gek wordt door het verlies van iemand die je dierbaar is, onthoud dan dat het normaal is om te rouwen. Het is een teken van liefde en menselijkheid. Geef jezelf de ruimte om te voelen en te helen op jouw eigen manier, zonder je zorgen te maken over wat anderen zeggen. Je bent niet alleen, en het is helemaal oké om je verdriet te ervaren op jouw unieke manier.

Daar stond je dan, aan het kleine graf waar jullie nog veel kleinere baby in begraven ligt. Het verliezen van een baby is hartverscheurend en heel onnatuurlijk. Je keek zo uit naar dit mooie mensje, je wilde het vasthouden, knuffelen, zien opgroeien…en opeens is alles weg. Leeg. Verloren. De naam die jullie voor dit kindje bedacht hebben komt op de steen te staan. Je bent voor altijd papa en mama van een baby die er niet meer is. Hoe noem je dat? Hoe noem je jezelf? En wat als er later een ander kindje geboren wordt?

Vlinderkindjes en sterrenbaby’s

Een overleden kindje noemt men vaak een ‘vlinderkindje’. De baby, die heel even dichtbij was, is ongrijpbaar en kwetsbaar als een vlindertje bij je vandaan gevlogen. Ook de term ‘sterrenbaby’ wordt veel gebruikt. Het symboliseert het verloren kindje dat als een ster aan de hemel straalt.

Met lege handen

Als papa en mama van een sterrenbaby, ben je misschien ook op zoek naar de juiste term voor jezelf. Je bent ouders van een kindje, maar staat met lege handen. Er zijn letterlijk en figuurlijk maar weinig woorden voor dat verdriet. Je kunt een sterrenouder zijn, maar er is ook niets mis met jezelf papa of mama noemen. Je hebt immers een kindje gekregen waar je, zo kort als het duurde, ook nog eens intens veel van hebt gehouden. Je bent voor altijd de papa of mama van dit mooie mensje, dat hoef je niet onder stoelen of banken te steken.

De hoop op nieuw leven

Een nieuwe zwangerschap brengt vaak veel verschillende emoties teweeg. Het verdriet van het verlies en de hoop op nieuw leven. Om die hoop te symboliseren wordt dit nieuwe kindje vaak een regenboogbaby genoemd. Dit kindje kan niet vervangen wat je bent verloren, maar wat is het een feest om opnieuw een kindje te mogen verwelkomen. Een kindje dat je alle liefde kan geven die je in je hart bewaard hebt.

Rouwen om een vlinderbaby

Het verliezen van een baby is intens verdrietig en hartverscheurend. Je had het zo anders voor je gezien! Schroom niet om hulp te vragen als het je in de periode na het overlijden van je kindje te veel wordt. Als rouw- en verliesbegeleider loop ik graag een tijdje met je mee en help ik je de naam van je kindje levend te houden.

Voordat je het zelf meemaakt, is het moeilijk om je voor te stellen hoe zwaar het verdriet voelt wanneer je een naaste verliest. Als emoties je overspoelen, heb je voldoende draagkracht nodig om daar mee om te kunnen gaan. Diep van binnen moet er een stevige basis zijn, waardoor je pijn en emoties kunt dragen. Maar wat als dat niet lukt? Dan is het tijd om op zoek te gaan naar de jouw unieke hulpbronnen die je draagkracht vergroten.

De balans tussen draagkracht en draaglast

Wanneer we het hebben over rouwen, is er geen goed of fout. Ieder mens rouwt op zijn eigen manier. Het is echter wel ontzettend belangrijk om te onderzoeken of er genoeg draagkracht is om het verlies te doorleven. We kijken daarvoor naar draagkracht en draaglast.


Draagkracht draait om alles wat je aankunt. Hoeveel kun je dragen? En hoe goed ben je bestand tegen stressvolle situaties? Draaglast staat aan de andere kant van de weegschaal. Het staat voor alles wat energie kost en stress geeft. Dat kunnen emoties zijn, maar ook praktische zaken zoals het runnen van je huishouden, werken of boodschappen doen. Het hoeft geen probleem te zijn als je veel op je bord hebt, als het maar in verhouding staat tot je draagkracht.

Maak gebruik van jouw unieke hulpbronnen

Iedereen heeft wel eens dagen waarop alles teveel lijkt te zijn. In een periode van rouw loop je daar wellicht vaker tegen aan. De draaglast is groot en je komt draagkracht tekort. Door op zoek te gaan naar jouw unieke hulpbronnen kun je jouw draagkracht vergroten. 

Aan de basis staan copingstrategieën, je energieniveau en overtuigingen die je bewust of onbewust hebt. Dit kun je zelf aanvullen met goede nachtrust, sporten, het verbeteren van je ademhaling, ontspanning en contact met vrienden en familie. Alles waar je energie van krijgt, zorgt voor het vergroten van je draagkracht. Roep eens een herinnering op van een situatie waarin je je happy en sterk voelde. Terwijl je dat moment herbeleeft ontspannen je spieren, haal je rustiger adem en begin je te glimlachen… Goede herinneringen geven kracht in tijden van verdriet!

Je mag altijd om hulp vragen

Zelfs als je je uiterste best doet om je unieke hulpbronnen in te zetten om je lasten te kunnen dragen, kan het zijn dat de last te zwaar is. Dan is het tijd om de balans op te maken. Kijk eens goed naar de dingen die je energie geven en zet die tegenover de dingen die energie kosten. Zijn er dingen die je kunt toevoegen of schrappen om een betere balans te creëren? Of zijn er misschien mensen die een deel van jouw draaglast over kunnen nemen? Om hulp vragen kan lastig zijn, maar ook enorm helpend. Wellicht zijn er mensen in je omgeving die je met praktische zaken kunnen helpen. Of misschien biedt enkel de nabijheid van anderen al genoeg steun om zelf verder te kunnen gaan. Er is niets mis met het vragen van hulp. Vrienden en familie staan vaak graag voor je klaar. Soms is dat niet genoeg en is ook professionele hulp nodig. Gewoon voor een tijdje, tot je de balans weer gevonden hebt.

Als leven overleven wordt door dat je een partner verliest, wordt je overvallen door hevige emoties. Ook het grote gevoel van leegte en eenzaamheid hoort bij rouw. Zélfs als je voortdurend omringd wordt door vrienden en familie, kun je aan dat gevoel vaak niet ontsnappen.

Alle hens aan dek

Wanneer een partner overlijdt, komt praktische hulp vanuit de omgeving vaak snel op gang. Mensen komen op bezoek om je te troosten en bij te staan, er worden kookroosters gemaakt om maaltijden te verzorgen en ook andere taken worden je met liefde uit handen genomen. Het is een manier om handen en voeten te geven aan betrokkenheid, omdat dat vaak het enige is dat je omgeving voor je kan doen. Zo proberen ze je last te verlichten en je ruimte te geven voor rouw en verdriet.

Niet alleen, toch eenzaam

Door je niet of weinig alleen te laten, hopen vrienden en familie eenzaamheid te voorkomen. Het is voor hen dan vaak ook moeilijk te bevatten dat jij je juist dan tóch heel eenzaam voelt. Eenzaam omdat je partner er niet meer is. Eenzaam omdat die ene, met wie je alles deelde, is overleden. Eenzaam omdat je aan het einde van de dag zelf het licht uit moet doen voor je in een leeg bed gaat liggen. Ook als je niet alleen bent, kun je je bijzonder eenzaam voelen…

Een leegte die niemand kan vullen

Na het verliezen van een partner, zal je leven nooit meer hetzelfde zijn. Het kost tijd om het verlies te verweven in je leven en eenzaamheid zal moeten slijten. Dat gaat met kleine stapjes. De leegte die is achtergebleven kan door familie en vrienden niet worden opgevuld, hoe graag zij dit ook zouden willen. Maar je kunt er wel met hen over praten. Over wat je mist, over hoe dat voelt. Ben je niet graag alleen? Dan kun je je omgeving vragen om vaak langs te komen. Wil je dat liever niet? Dan mag je dat ook eerlijk uitspreken.

Als hulpverlener stel je alles in het werk om jouw cliënt te helpen. Je hebt je gespecialiseerd in een specifiek stukje zorg en kan daar goed mee uit de voeten. Wat kan het dan tegenvallen als je niet het gewenste resultaat ziet. Je kunt teleurgesteld zijn als het probleem bij de ander door jou niet kan worden opgelost. Maar is dat wel terecht? Weet je zeker dat je de cliënt niet goed geholpen hebt? En als dat daadwerkelijk zo is, wat had je dan anders kunnen doen?

Er is geen quick fix

In een tijd waarin alles snel, snel, snel gaat, kiezen we het liefst ook voor snelle oplossingen. Een quick fix om een probleem op te lossen. Dat kan werken als het om heel praktische hulp gaat, maar in de hulpverlening zit de situatie vaak wat complexer in elkaar. Groei en verandering kun je niet overhaasten. Het verwerken van rouw en verdriet kosten tijd. Het doel is dan ook niet om iets snel op te lossen, maar om een proces in beweging te zetten.

Ruimte voor het proces

Natuurlijk wil een cliënt het liefst zo snel mogelijk van dat rotgevoel af. Dat mag duidelijk zijn. Toch is het goed om eerlijk te zijn over wat je tijdens een periode van hulpverlening van elkaar mag verwachten. Geen quick fixes, maar stap voor stap door een proces heen. Dat betekent dat je na een gesprek niet altijd iets hebt opgelost, maar wel dat je de ander aan het denken hebt gezet. Dat je tips en ideeën hebt kunnen aandragen. En bovenal dat je ruimte hebt gegeven. Ruimte voor gevoelens, voor emoties, voor gesprek en voor stilte. Dat je er voor de ander geweest bent en dat je even samen op kon trekken.

De rol van de hulpverlener

Om voldoende ruimte te creëren, is jouw houding als hulpverlener enorm belangrijk. Kom je een standaard riedeltje afwerken? Dan zul je tijdens een gesprek waarschijnlijk niet ver komen. Geef je ruimte, kun je improviseren en zaken enigszins op zijn beloop laten? Dan begeleid je de cliënt in een waardevol proces. Daarbij los jij het probleem niet op, maar werkt de ander zelf, op eigen tempo, door verdriet en emoties. Door het proces in handen van de cliënt te geven en enkel te begeleiden, kan de cliënt putten uit eigen oplossingsvermogen en kracht. En dát is uiteindelijk waardevoller dan alle hulp van buitenaf. Daar draag ik als hulpverlener graag mijn steentje aan bij.

Rouw vroeg of laat krijgen we er allemaal mee te maken. Hoe dat er in de praktijk uit ziet? Dat is voor iedereen anders. De beleving, de intensiteit en de duur van rouw hebben te maken met wie je verliest, met omstandigheden en met je eigen karakter en overtuigingen. Toch zijn er drie thema’s die altijd terugkomen bij rouw: Liefde, tijd en dood. 

Liefde en rouw: Twee kanten van dezelfde medaille

Echte liefde is kwetsbaar. Het is angst om iemand te verliezen, maar toch voor de volle honderd procent voor iemand gaan. Liefde en rouw zijn daarbij twee kanten van dezelfde medaille. Want alleen als er liefde stroomde, kan je iemand missen of om iemand rouwen. Rouw is verdriet om wie je uit liefde hebt losgelaten of anders vasthoudt. In tijden van rouw en intens verdriet kan het moeilijk zijn daar bij stil te staan. En dat terwijl juist die liefde de mooie kant van rouw is. Het is weten dat je zoveel van iemand gehouden hebt, dat het verlies zeer doet. Dat maakt het verlies niet makkelijker, maar de beleving en het gevoel wel anders.

Het kost tijd om te rouwen

Als je rouwt om het verlies van een dierbare, kan het lijken alsof er geen einde komt aan je verdriet. Je omgeving heeft de draad wellicht alweer opgepakt en misschien voel je je veroordeeld over hoe lang je al in rouw bent. Alsof je rouw een vast tijdsbestek zou kunnen geven, waar iedereen zich altijd aan zou moeten houden. Een leidraad daarin lijkt zo handig, maar de waarheid is dat er geen tijd staat voor rouw. Rouw is voor iedereen anders. Het kost tijd om je verlies een te verweven in je verdere leven. Het gevoel van rouw wordt gaandeweg anders. Maar de tijd heelt geen wonden en littekens zijn er altijd. Bij een ingrijpend verlies, verandert je leven. En je mag alle tijd nemen die je nodig hebt om dat verlies in je leven te verweven. Hoe lang dat ook duurt…

Leven en dood zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden

Als je middenin het leven staat, lijkt de dood vaak heel ver weg. En dat terwijl we allemaal weten dat we er vroeg of laat mee te maken krijgen. We weten allemaal dat we dierbaren zullen verliezen. Net zoals we weten dat onze dierbaren ons op een dag gaan verliezen. En het is zo belangrijk dat we daar met elkaar over praten. Hoe mooi is het als we in de opvoeding van onze kinderen al kunnen meenemen dat de dood bij het leven hoort. Dat die twee onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Dat we onze kinderen leren uit liefde dat dood een tijd van rouw met zich meebrengt en dat het tijd kost om verlies te verweven in je leven. Door ze erover te vertellen én door het voor te leven. Gun jezelf de tijd om vanuit zelfliefde om te gaan met rouw. Voor jezelf én als voorbeeld voor de mensen om je heen.

In de hulpverlening wordt vaak gesproken over het bewaren van ‘professionele afstand’. Een term die ervoor moet zorgen dat je als hulpverlener niet emotioneel verstrengeld raakt met de cliënt. Het is bedoeld om je te helpen je grenzen te bewaken, om duidelijkheid te scheppen. Maar is het wel écht duidelijk? Of is er ook nog een grijs gebied? En wat nou als betrokkenheid en verbinding juist de sleutels zijn om de cliënt verder te helpen?

Wel professioneel, geen afstand

Voor mij als rouw-en verliesbegeleider werkt het niet, die professionele afstand. Meer dan eens bevond ik mij in een situatie waarin die afstand vooral zorgde voor boosheid en frustratie, in plaats van doorbraak en groei. Een gemiste kans dus, als je daarin als zorgverlener op het principe van professionele afstand blijft staan. En er is een alternatief: professionele nabijheid. Net zo professioneel, maar met een andere insteek. Het is een benadering die ruimte biedt voor verbinding. Door in te zetten op oprecht contact en echte verbinding, kun je vanuit veiligheid en duidelijkheid veel meer bereiken in de begeleiding. En laat dat nu juist het doel zijn!

Professionele nabijheid in de praktijk

Ik begeleide eens een meisje dat veel heeft meegemaakt op het gebied van afwijzing. Afstand en psychische problemen zorgden ervoor dat haar ouders in haar jonge jaren niet altijd emotioneel beschikbaar waren. Trauma’s verwerken door op ‘professionele afstand’ met haar te communiceren, zou ons in deze situatie geen steek verder brengen. Haar onbegrensde gedrag en boosheid lieten wél duidelijk zien dat er qua begeleiding werk aan de winkel was. Maar om echt stappen te kunnen zetten, moest ik eerst dichterbij zien te komen.

Vanuit professionele nabijheid koos ik er steeds weer voor om haar (en mijzelf) de ruimte te geven om eerst te verbinden. Had ik haast of zat ik met mijn gedachten nog bij een andere casus? Dan had het werken aan opdrachten geen enkele zin. Was ik kalm en gaf ik oprechte aandacht? Dan kon ik grenzen stellen, haar sturen in gedrag en écht verder komen in het verwerken van haar trauma’s. 

Focus op commitment

De focus op commitment is in begeleiding zo belangrijk. En professionele nabijheid zegt daarbij zoveel meer dan professionele afstand. Natuurlijk hoef je daarbij als hulpverlener niet al je geheimen en emoties bloot te geven. Je hoeft een cliënt niet binnen te laten in je privéleven of je hele hebben en houwen met hem of haar te delen. Maar het is goed je ervan bewust te zijn dat een relatie altijd tweerichtingsverkeer is. Daarin heb jij de cliënt nodig, maar de cliënt jou ook. Door de verbinding aan te gaan, de cliënt te zien en ruimte te geven, open je de weg naar vooruitgang. Niet van een afstandje, maar van heel dichtbij. Zodat je samen, vol vertrouwen, aan de slag kunt met het verwerken van rouw en verlies.