Wanneer je te maken hebt met rouw, ligt een gevoel van eenzaamheid op de loer. In je diepste verdriet kun je je zo alleen voelen. En praten over je verdriet, open zijn over al je emoties, doen we ook liever niet. Het lijkt wel of we in onze moderne samenleving niet goed meer weten hoe we moeten rouwen. Zijn we het dan verleerd? Nee. Maar we zijn het samen rouwen grotendeels kwijtgeraakt.

It takes a village

Misschien ken je de uitspraak “It takes a village to raise a child”: Er zijn veel mensen nodig om een kind op te voeden. Ditzelfde geldt eigenlijk voor veel meer belangrijke dingen in het leven. Ook rouwen gaat het beste in verbinding met anderen.

Rouwen gaat het beste in verbinding met anderen. Wanneer je kijkt naar natuurvolkeren, zie je dat rouw altijd een gedeelde ervaring is. Ieder rouwt op zijn eigen manier, maar altijd met de steun van de gemeenschap. Samen huilen, rituelen uitvoeren, herinneringen delen – het zorgt ervoor dat de pijn wordt gedragen door velen in plaats van door één persoon alleen.

Het gebrek aan community

In onze westerse samenleving ontbreekt die gezamenlijke rouw sterk. We hebben geleerd dat verdriet iets persoonlijks is, iets dat je zelf moet verwerken. We krijgen misschien even steun in de eerste dagen na een verlies, maar al snel wordt verwacht dat we ‘de draad weer oppakken’. Dit individualistische perspectief maakt rouwen zwaarder dan het hoeft te zijn.

Samen rouwen, bestaat dat eigenlijk wel?

Iedereen rouwt op zijn eigen manier. Er is geen universeel stappenplan voor verdriet. Maar samen rouwen betekent niet dat iedereen hetzelfde moet doen – het betekent dat we steun bieden, dat we aanwezig zijn, dat we rouw niet in stilte laten gebeuren. Het gaat niet om uniforme rituelen, maar om een netwerk van support waarin verdriet erkend en gedeeld mag worden.

Hoe kunnen we rouw weer collectiever maken?

• Ruimte geven aan rouw: Sta toe dat mensen langer rouwen, zonder haast om ‘verder te gaan’.
• Meer openheid over verlies: Door verdriet bespreekbaar te maken, normaliseren we rouw als een gedeelde ervaring.
• Rouwrituelen: Rituelen, hoe klein ook, helpen om samen stil te staan bij verlies.
• Actief steun bieden: Niet alleen in de eerste weken, maar ook daarna blijven vragen hoe het met iemand gaat.

Je moet het zelf doen, maar niet alleen

We zijn het rouwen dus niet verleerd, maar we missen vaak een veilige omgeving die ons omringt en beschermt in tijden van rouw. Door rouw weer een gedeelde ervaring te maken, kunnen we de zwaarte ervan beter dragen. Want rouwen doe je op je eigen manier, maar nooit alleen.